Reguły praktyki

Wolność

Życie duchowe opiera się na całkowitej wolności. Podobnie jak nie można nikogo zmusić do modlitwy, ani nie można modlić się czy medytować za kogoś, tak też nie można wymusić Bożych darów czy łaski. Św. Benedykt każe badać motywacje wstępującego do klasztoru, przedstawić mu wszystko to, co jest trudne w życiu monastycznym i ostatecznie zapytać: „czy możesz…?” Zgodnie z tym zaleceniem przedstawiamy Reguły Praktyki, które są po to, aby pomóc nam skupić się na tym, co najważniejsze.

Jedność serc i umysłów

Dobre przeżycie sesji medytacyjnej zależy od stanu umysłu wszystkich praktykujących, wyrażanego przez postawę ciała, gesty, sposób mówienia i milczenia. Przez praktykę w grupie jednoczymy nasze serca i umysły. Taka postawa stwarza szanse na to, że nasza medytacja przyniesie wspaniałe owoce, ale także wymaga od nas wzięcia odpowiedzialności za innych. Powinniśmy pamiętać, że od jakości naszej praktyki, zaangażowania i oddania zależy także jakość praktyki innych. Powinniśmy więc przestrzegać wypływających z głębokiego doświadczenia i uświęconych tradycją zasad życia wspólnotowego. Istotą praktyki jest zawsze bycie w drodze z innymi. Nieważne, kim jesteśmy i jak długo praktykujemy, ważne jest tutaj to, że podążamy wspólną drogą, pomagając sobie i wzajemnie się wspierając.

Pielęgnowanie ciszy i milczenia

Jedną z najważniejszych zasad wspólnej praktyki jest pielęgnowanie ciszy wzmacniającej koncentrację, uważność i szacunek dla wszystkich razem i dla każdego z osobna. Nie jest to łatwe. Cisza i samotność pozwala skierować nasz umysł ku wnętrzu. Gdy brak jest wrażeń zewnętrznych, wtedy w naturalny sposób objawia się nasze wnętrze. To może być trudne i bolesne doświadczenie poznawania samego siebie, jest to jednak konieczny etap naszego oczyszczania i duchowego wzrostu. Bez praktyki milczenia nie sposób mówić o poważnym traktowaniu życia duchowego.

Nauczyciel prowadzący, asystent, opiekunowie

Podział funkcji na sesji medytacyjnej wiąże się z wypracowaniem formy i reguł praktyki. Ma on swoje istotne znaczenie nie tylko dla sprawnego przebiegu organizacyjnego sesji, ale posiada głęboki wymiar wewnętrzny, który służy praktyce uczestników i osób funkcyjnych.

NAUCZYCIEL PROWADZĄCY

Prowadzący jest głównym odpowiedzialnym za przebieg sesji medytacyjnej. Wprowadza on osoby, które pierwszy raz przybyły do Lubinia w praktykę i teologię medytacji siedzącej, medytacji w ruchu, a także praktykę pokłonów. Prowadzi rozmowy indywidualne. Wygłasza konferencje. Zmienia w zależności od potrzeby plan sesji. Nauczyciela prowadzącego wspierają asystent, opiekun kuchni oraz opiekun sali medytacyjnej.

ASYSTENT

Asystent troszczy się o strukturę i właściwy przebieg sesji. To on uderza w kołatki przed rozpoczęciem medytacji, zwołując uczestników na salę. Asystent daje znać dźwiękiem gongu o rozpoczęciu i zakończeniu poszczególnych rund medytacji. Uderzeniem klapek informuje o otwierających bądź zamykających praktykę medytacyjną pokłonach oraz o rozpoczęciu i zakończeniu medytacji w ruchu. Asystent wprowadza w medytację późniejszych przybyszów. Jego funkcja wiąże się również z odpowiedzialnością za pracę – jej podział, rozdanie oraz wprowadzenie do niej.

OPIEKUN KUCHNI

Do obowiązków osoby odpowiedzialnej za kuchnię należy monitorowanie tej części praktyki, która wiąże się ze wspólnymi posiłkami i pracą w kuchni. Osoba ta dogląda produktów żywnościowych, ich ilości i proporcji, które umożliwiałyby sprawne przygotowanie posiłków przez osoby pełniące wyznaczone w tym celu dyżury. Utrzymuje kontakt z kuchnią mnichów. Do niej należy kierować pytania dotyczące organizacji pracy w kuchni.

OPIEKUN SALI MEDYTACYJNEJ

Osoba ta odpowiada za rozkład mat i poduszek, umiejscowienie poszczególnych osób, dba o porządek i czystość na sali oraz wietrzy ją w czasie i pomiędzy praktyką. Pamięta także o każdorazowym zapaleniu świecy (na kilka minut przed rozpoczęciem medytacji) oraz o jej zgaszeniu po skończonej praktyce. W razie potrzeby informuje o zmianach w układzie mat i nowych miejscach zajmowanych przez uczestników sesji.

Sala do medytacji

Sala medytacyjna jest miejscem formalnej praktyki. Na pięć minut przed rozpoczęciem praktyki na korytarzach klasztornych rozlega się dźwięk kołatki. Przed wejściem do sali medytacyjnej zdejmujemy buty. Wchodząc do sali medytacyjnej, kłaniamy się w stronę krzyża na stojąco ze złożonymi dłońmi. Po pokłonie podchodzimy spokojnie do maty i stajemy blisko jej krawędzi. Nie przechodzimy na ukos przez środek sali, zawsze poruszamy się po zewnętrznej linii mat podobnie jak w czasie chodzenia pomiędzy rundami medytacji. Wychodząc z sali medytacyjnej, również kłaniamy się w stronę krzyża, na stojąco ze złożonymi dłońmi. Sala medytacyjna jest miejscem, w którym szczególnie powinniśmy dbać o zachowanie skupienia – tutaj nie rozmawiamy, nie wymieniamy uwag i nie rozglądamy się na boki. Każdą czynność wykonujemy starannie, bez pośpiechu, pamiętając w każdym momencie praktyki, że ci, którzy potrafią być cierpliwi i dokładni w małych, zwykłych rzeczach, otrzymają wielkie. Przed pierwszą rozpoczynającą sesję rundą medytacji wybieramy matę i poduszkę, na której będziemy siedzieć. Po wybraniu miejsca stoimy przed swoją matą i czekamy na znak, aby się pokłonić wszystkim, po czym siadamy na macie, twarzami do siebie.

Siedząca forma medytacji

Każdą rundę medytacji siedzącej rozpoczyna i kończy gong. Podwójny gong oznacza, że po rundzie medytacji siedzącej następuje medytacja w ruchu.

Medytacja w ruchu

W czasie trwania medytacji w ruchu powinniśmy utrzymywać tą samą dyscyplinę i koncentrację, co w czasie siedzenia. Z siedzącej medytacji do medytacji w ruchu przechodzimy płynnie, powoli, z delikatnością. Jeśli jednak zdrętwiały nam nogi lub czujemy zawroty głowy, wstajemy dopiero wtedy, gdy odzyskamy siły. Po uderzeniu w deseczki robimy pokłon z rękoma złożonymi na wysokości splotu słonecznego. Chodzimy wokół mat. W czasie chodzenia możemy również skorzystać z łazienki lub z innego powodu opuścić salę medytacyjną. Wracamy jednak przed rozpoczęciem medytacji siedzącej.

Metanie

Praktyka metanii poprzedza medytację poranną. Metanie jako gest modlitewny (prostratio) od czasów biblijnych należą do trwałych elementów życia duchowego. Przed każdą praktyką metanii prowadzący wyjaśnia jej znaczenie i istotę a także przekazuje instrukcje wykonywania pokłonów.

Monstyczna Liturgia Godzin

Cztery razy w ciągu dnia udajemy się do kaplicy na wspólną modlitwę z mnichami. Podstawą modlitw są recytacje lub śpiewy psalmów (Monastyczna Liturgia Godzin).

Praca

W ciągu dnia około półtorej godziny przeznaczone jest na pracę. Przed jej rozpoczęciem spotykamy się na wprowadzeniu i przydziale obowiązków. Praca jest istotnym elementem praktyki medytacyjnej i prostym świadectwem jej jakości. Każde zajęcie jest tak samo ważne i każde wpływa bezpośrednio na nasze życie wewnętrzne. To, jak pracujemy najlepiej świadczy o stanie naszego umysłu. W ten sposób pogłębiamy naszą medytację i w najprostszy z możliwych sposobów sprawdzamy, czy zachowuje ona wartość w zetknięciu z codziennością. Jeśli z jakichś powodów nie możemy wykonać wyznaczonej pracy, informujemy o tym asystenta. Jeśli skończyliśmy pracę przed czasem, zwracamy się o przydział następnej lub pomagamy innym.

Kuchnia i posiłki

Posiłki spożywamy w milczeniu. W kontekście praktyki medytacji warto zaznaczyć, że nieumiarkowanie w jedzeniu jest najczęstszą przyczyną ociężałości umysłu podczas medytacji i modlitwy. Spożywanie posiłków może być dobrym ćwiczeniem uważności, gdy potrafimy dostrzec potrzeby siedzących obok, gdy potrafimy skończyć spożywanie potraw razem z innymi. Na pięć minut przed każdym posiłkiem rozlega się dźwięk kołatki wzywający na posiłek.

Ceremonia Koła

Sesję zwykle kończy ceremonia koła, czyli wspólne dzielenie się swoimi refleksjami i odczuciami. Jest to też forma podziękowania innym za wspólną praktykę. To ważny i piękny moment, dający każdemu szansę na wypowiedzenie się. Nasze doświadczenia bywają inspirujące dla innych, gdy płyną z serca, gdy nie brakuje w nich prostoty i szczerości. Konfrontacja naszych odczuć czy doświadczeń z doświadczeniami innych może być bardzo pomocna w odpowiedzi na rodzące się podczas praktyki trudności.

Zakończenie

Prośmy Ducha Świętego, aby w nas zamieszkał, towarzyszył nam, inspirował i oświecał, aby nauczył nas modlić się i umocnił, abyśmy nie ustali w drodze.